Contrei

In een bebouwingsstrook tussen de Brede Hilledijk en de Rijnhaven Zuidzijde ligt een complex van bedrijfspanden, gebouwd in 1912 als olie- en vetfabriek De Oliebron. Het is een zeldzaam artefact uit de eerste ontwikkelingsfase van zowel Katendrecht als de Rijnhaven. Het geleidelijk gegroeide complex is ondanks de vele aanpassingen van verschillende ondernemers en de lagen graffiti nog goed herkenbaar in zijn historische verschijningsvorm.

Tegen de achtergrond van het nieuwe stedenbouwkundige plan voor de Rijnhaven (2022) en de transformatie van het Polsgebied van Katendrecht, heeft de stedenbouwkundige dienst van Rotterdam aan Contrei de opdracht gegeven een bouwhistorische opname te maken van de voormalige olie- en vetfabriek. Tegelijkertijd werd om een quickscan van het naastgelegen pand gevraagd, waarvan werd vermoed dat deze ouder was dan het eruit zag. Het bleek inderdaad oorspronkelijk gebouwd als uitbreiding van de Oliebron.

De Oliebron werd in 1912 gebouwd en is daarmee het op één na oudste nog resterende bedrijfscomplex op Katendrecht. Deze oliefabriek van de firma Boest Gips en v.d. Leyé leverde olie en vetten aan de haven en de stad. Het complex bestond oorspronkelijk uit enkele kleine gebouwen, waaronder een hoofdgebouw met hallen en loodsen. Enkele jaren later werd het uitgebreid met een smederij, paardenstal en garage. Na een overname door de firma in metaalverwerking S.E. Cohen & Co., is het complex in de jaren 1948-1979 in gebruik geweest door de Coöperatieve Aan- en Verkoopvereniging ‘Centraal Bureau’. In de jaren ’60 werd hiervoor een groot bouwdeel aan de westzijde van het complex bijgebouwd naar ontwerp van C.A. Sparreboom: de afdeling Zaaizaden. Vanaf de jaren tachtig tot heden werden de verschillende bouwdelen onderverdeeld en apart verhuurd, waardoor de samenhang van het complex zoek raakte. Het exterieur bleef daarentegen in grote lijnen herkenbaar en historisch goed te plaatsen, waarbij de meerdere uitbreidingen in de tijd zich manifesteren als een menging van stijlen, variërend van Nieuwe Zakelijkheid en Heroriëntatie tot Wederopbouw.

Op basis van archiefonderzoek, literatuuronderzoek en een veldopname is de fasering van het complex in kaart gebracht en zijn de verschillende complexdelen gewaardeerd. Advisering over behoud en herontwikkeling is opgenomen in een uitgewerkt transformatiekader, inspelend op de toekomstige verhevigde ontwikkelingen in dit gebied. Daarbij is in het bijzonder gelet op de stedenbouwkundige routing tussen de Rijnhavenkade en de Brede Hilledijk en de potentiële opdelings- en koppelingsmogelijkheden binnen het bestaande complex.