Locatie

Kampen

Hoofdcategorie

Onderzoek en publicaties

Subcategorie

Publicaties

Uitvoeringsjaar

2011-2012

Opdrachtgever

Gemeente Kampen, Eenheid Ruimtelijke Ontwikkeling

Projectteam

Hugo van Velzen, Marcel van Winsen, Simone Adema

Kampen heeft een van de best bewaarde historische binnensteden van Nederland en vormt een onmisbare schakel in de beroemde ketting van Hanzesteden langs de IJssel. Dankzij de prachtige ligging aan de rivier, het indrukwekkende silhouet en de opmerkelijke aantallen bewaard gebleven stadshuizen, kerken en stadspoorten, is de binnenstad van Kampen in 1975 aangewezen als rijksbeschermd stadsgezicht.

In vervolg op de cultuurhistorische verkenning van de binnenstad van Kampen die wij in 2008 hebben gemaakt, heeft ons bureau in samenwerking met de IJsselacademie in Kampen (nu in Zwolle) een rijk geïllustreerde publicatie gemaakt over de lange ontwikkelingsgeschiedenis van deze stad: ‘Binnen de Poorten – ontstaan en ruimtelijke ontwikkeling van de binnenstad van Kampen’.

Deze ontwikkelingsgeschiedenis was de grondslag voor de presentatie van de ruimtelijk-historische basisprincipes van de pre-industriële stad ( ca. 1000 – 1870) en de modern-historische stad (ca. 1870 – 1940). Met dit morfologisch-typologisch onderzoek worden de wetmatigheden van het historische weefsel duidelijk gemaakt. Wij hebben hiertoe op vijf schaalniveaus – historische morfologie, stedenbouw, gebouwtypologie, architectuur, openbare ruimte – de ruimtelijke basisprincipes van Kampen onderzocht, getekend en in modellen geschetst, gebruik makend van de kennis binnen ons bureau van de Nederlandse historische stad .

Deze studie is bedoeld voor de geïnteresseerde specialist, de (steden)bouwhistoricus, de historisch-geograaf en de architectuurhistoricus, die met deze studie scherper naar de historische stad kunnen gaan kijken. De publicatie kan functioneren als bouwsteen in het academische debat over de essenties van de ruimtelijke vorm van de historische stad, maar ook als praktische leidraad voor diegenen – politici, stedenbouwkundigen, architecten, ontwikkelaars, bewoners – die vorm geven aan het behoud en verdere ontwikkeling van dit uiterst bijzondere stadsdeel. In dat opzicht is dit boek niet alleen bruikbaar voor Kampen, maar ook in andere historische binnensteden.

Verschillende stadia van laat-middeleeuwse stadsontwikkeling

Bron: Contrei

Oudestraat rond 1900

Bron: SNS Historisch Centrum/Frans Walkate Archief, Kampen

De informele structuur van de stad in beeld gebracht

Bron: Contrei

Tekening begin 20e eeuw van historisch pand in de Oudestraat

Bron: SNS Historisch Centrum/Frans Walkate Archief, Kampen

De IJsseloever met dichte bomenrijen rond 1900

Bron: Gemeentearchief